برداشت از جهانی شدن( محمد عبدالحسین زاده)

برداشتی از کتاب جهانی شدن دکتر کچویان

به نظر من بحث جهانی شدن را باید در پازل غرب دید و نباید به عنوان یک بحث جداگانه و بدون ابتدا و انتها دید. برای این کار لازم است یک مرور مختصری به مقاطع حساس تاریخ غرب و نظریه پردازی غرب داشت. پس از اینکه دوران غرب وارد دوران رنسانس شد و روند پیشرفت آن شروع شد تا به انقلاب صنعتی رسید پس از آنکه انقلاب صنعتی در اروپا و غرب شکل گرفت بحث استعمار و جهان گشایی نیز در غرب به شدت رواج پیدا کرد و کشورهای اروپایی نیز به دنبال کشورگشایی رفتند. این کار باعث شد که بخواهند تمام جهان را در اختیار خودشان قرار بدهند. به این دلیل بود که برای اینکه قدرت بزرگ و جهانی در مقابل آن ها نباشند آمدند کشورها را تقسیم بندی کردند و این مرزبندی بین کشورها به وجود آمد. مثلا امپراطوری عثمانی را به بیش از بیست کشور تجزیه کردند. پس می توانیم اسم روند اول برای توسعه غرب را تجزیه کردن کشورها و جدا کردن کشورها از هم دانست.

بعد از اینکه این کار توسط اروپاییان انجام شد و هدفشان این بود که کل جهان در اختیار آن ها باشد.         اما این روند تجزیه و تحلیل بر وفق مراد اروپاییان پیش نرفت و آن ها نتوانستند به هدف خود که تسلط بر جهان بود دست پیدا کنند. دلیلش این بود کشورهای مستعمره انقلاب هایی را کردند و باعث شد که کشور و دولت مستقل تشکیل دهند و از یوغ استعمار غرب خارج شوند. نمونه ی بارزش بریتانیا بود که معروف بود که خورشید امپراطوری بریتانیا غروب ندارد ولی الان به عنوان یک کشور کوچک در شمال اروپا قرار دارد.

با پیشرفت علم و فناوری و ارتباطات اروپایی ها به دنبال تسلط رسانه ای و ارتباطی بر جهان بودند. البته نه تنها تسلط رسانه ای و ارتباطی بلکه به دنبال تسلط اقتصادی، سیاسی و فرهنگی بر جهان بودند. در این راستا نظریه های جهانی شدن در عرصه ی سیاست و اقتصاد مطرح شد و هدف از طرح نظریه جهانی شدن همین بود که دوباره تسلط از دست رفته ی غرب بازیابی شود. پس همانگونه که مشخص شد هدف غرب تسلط و خوی استکباری و استعماری است و برای این کار یک بار در قرن 18 و 19 به دنبال تجزیه کشورها است و در قرن بیستم با تغییر و تحول در جهان به دنبال جهانی سازی و یکپارچه کردن جهان بر اساس محوریت غرب است. به نظر من بحث جهانی شدن و نظریه های مربوط به آن را باید در این پازل تحلیل کرد و نباید به عنوان موضوع و نظریه ای جدا آن را تحلیل کرد.

در کتاب دکتر کچوییان بیان شده است که جهانی شدن موضوعی است که ابتدای بحثش در حوزه ی اقتصاد و سیاست بین الملل بوده است. به همین دلیل است که بحث جهانی شدن فرهنگ با ابهامات و چالش های زیادی مواجه شده است. پس با این بیان مشخص می شود که با از میان برداشته شدن مرزهای اقتصاد و سیاست بحث های جهانی شدن مطرح شد.  بر این اساس می توان رفتار محوری جهانی سازی را  حول اقتصاد دانست و سیاست بین الملل ابزاری برای تحقق اهداف اقتصادی و جهانی سازی فرهنگ به عنوان زیربنایی برای انجام هدف اقتصادی دانست.

هدف اصلی جهانی شدن همان استعمار است ولی برای این کار غرب می بایست ارزش ها و باورهای خود را به دیگران منتقل کند و اگر اینکار را بکند می تواند اهداف اقتصادی خود و استعمار و استثمار منابع کشورهای دیگر را انجام دهد.